Köpeklerde Diyabet Belirtileri Nelerdir? Köpeklerde Şeker Hastalığı Doğuştan mı?

Banfield Pet Hospital’ın 2016 Evcil Hayvan Sağlığı Raporuna göre, köpeklerde diyabet 2006’dan 2015’e kadar yaklaşık %80 arttı. Sayı, 10.000 köpek başına 13.1 vakadan 23.6 vakaya yükseldi. Ne yazık ki sayılar bu kadar yüksek olsa da, şu anda köpek diyabetinin tedavisi yok. Ancak bu durumdaki köpekler, hastalık erken teşhis edilirse ve hastalığı kontrol altına almak için günlük tedavi görürlerse, oldukça normal hayatlar yaşayabilir. Köpeklerde diyabet her yaşta gelişebilir, orta yaşlı ve yaşlı köpeklerde ise şeker hastalığı daha yaygındır. 

Köpek Diyabet Olur Mu?

Köpek diyabeti, köpeklerde en yaygın hormonal hastalıklardan biridir. Bir köpeğin vücudunun kan şekeri (glikoz) seviyelerini etkili bir şekilde düzenleyemediği, tedavisi olmayan bir hastalıktır.

Diyabet olan bir köpeğin kan şekeri düzeylerinin çok yüksek (hiperglisemi) veya çok düşük (hipoglisemi) olma riski vardır.

Köpekler iki tür diyabetten muzdarip olabilir: insülin eksikliği ve insülin direnci. İnsülin eksikliği, diabetes mellitus olarak da bilinen Tip 1 diyabettir ve bu, köpeklerin temel olarak maruz kaldığı formdur. Bir köpeğin pankreası yeterli miktarda insülin üretemediğinde ortaya çıkar. Bu, bir köpeğin vücudundaki hücrelerin glikozu (kan şekeri olarak da bilinir) emememesine neden olur, böylece köpeği enerjiden mahrum bırakır ve organlara zarar verir. Melez köpekler, safkanlara göre şeker hastalığına daha yatkındır. Cinsiyet açısından ise dişi köpekler ve kısırlaştırılmış erkek köpekler daha hassastır.

Tip 1 ve Tip 2 diyabet arasındaki fark nedir?

Tip 1 diyabet, pankreasın insülini gerektiği gibi üretememesidir. Tip 2 diyabet ise, pankreasın insülini iyi üretmesine rağmen vücudun buna dirençli hale gelmesi veya insülini düzgün işleyememesidir.

İnsanlardan ve kedilerden farklı olarak, çoğu diyabetik köpek Tip 1 diyabetten muzdariptir. Bu, pankreaslarının düzgün bir şekilde insülin üretmediği ve büyük olasılıkla yaşamları boyunca insülin enjeksiyonlarına ihtiyaç duyacakları anlamına gelir.

İlgili İçerik: Köpeklerde Obezite Nedenleri ve Zararları

Bilimsel Olarak Diyabet Nasıl Çalışır?

Sağlıklı ve diyabet olmayan bir köpek yemek yediğinde, kanda vücuda enerji sağlayan glikoz oluşur. Bir köpek yemek yedikten sonra glikoz seviyeleri yükselir ve glikoz (kan şekeri) düzeylerinin çok yükselmediğinden emin olmak için pankreas, insülin olarak bilinen glikoz düzenleyici bir hormon salgılar.

Diyabet olan bir köpek ise;

• Hiç insülin üretemez.
• Biraz insülin üretir, ancak ürettiği insülin yeterli değildir.
• Az miktarda insülin üretir, ancak hücreleri onu düzgün bir şekilde işleyemez.

Bu, her yemekten sonra köpeğin kan dolaşımında dolaşan düzensiz miktarda glikoz kaldığı anlamına gelir. Vücutları glikozu enerjiye dönüştürmek yerine yağ veya protein depolarına güvenir.

Diyabet Ne Tür Köpekleri Etkiler?

Çoğu durumda diyabet teşhis edildiğinde, köpekler 7-10 yaşında olur. Diyabet köpeklerin yaklaşık %70’i dişidir ve hastalık en çok Poodle, Mini Dachshund, Springer Spaniel, Mini Schnauzer ve Cairn Terrier’de görülür. Bununla birlikte, diyabet, 18 aylıktan itibaren herhangi bir köpeği de etkileyebilir.

Köpeklerde Diyabet Belirtileri

Köpeklerde diyabet belirtilerinden en önemlileri aşağıdaki şekildedir:

• Artan susuzluk
• Artan idrara çıkma
• İştah artışı
• Kilo kaybı

Uzun süreli ince bağırsak iltihabı, Cushing hastalığı veya uzun süreli progesteron ilaçları veya steroid ilaçları kullanan köpekler de diyabet için yüksek risk altındadır. Ayrıca aşırı kilo da, bir köpeğin diyabet geliştirme olasılığını artırabilir. Obezite, hücrelerin insüline karşı daha dirençli olmasına neden olur.

Köpeklerin şeker hastalığına yakalanmasına ne sebep olur?

Bir köpeği diyabete yatkın hale getirmede en önemli faktör beslenmedir.

Obez veya fazla kilolu köpeklerin veya çok fazla karbonhidrat tüketen köpeklerin Tip 2 diyabet geliştirme olasılığı, sağlıklı bir kiloda tutulan ve uygun bir beslenmeden zevk alan köpeklere göre çok daha fazladır.

Beslenme ve kilo mutlaka diyabetin nedeni değildir, ancak aşırı yemek kan dolaşımında aşırı glikoz akışına neden olabilir. Tip 2 diyabet, sonuç olarak vücut tamamen glikoza dirençli hale geldiğinde ortaya çıkar.

İlgili İçerik: Köpeklerde Obezite Nedenleri ve Zararları

Diyabet Ne Kadar Ciddi Bir Sağlık Sorunudur?

Bir köpeğin kan şekeri seviyeleri çok yükselir veya çok düşerse, önemli sağlık sorunları açısından kritik bir risk altında olabilirler. Tedavi ile bile diyabet bir köpeğin katarakt (göz problemleri) ve idrar yolu enfeksiyonları geliştirme riski daha yüksektir.

Diyabet genellikle başarılı bir şekilde yönetilebilir. Doğru tedavi planı ile birlikte birçok diyabetli köpek uzun ve mutlu bir hayat yaşayabilir.

Köpek Diyabet Teşhisi

Köpeğinizin şeker hastası olup olmadığını öğrenmek için veterineriniz öncelikle köpeğinizin idrarında glikoz ve keton olup olmadığını test eder. Bir sonraki adım ise köpeğinizin kan şekeri konsantrasyonunu ölçmek olacaktır. Diyabet için pozitif bir teşhis, ancak idrarda ve kanda yüksek bir seviyede glikoz bulunduğunda ortaya çıkar. 

Diyabet köpeklerde en yaygın sorunlar katarakt (göz merceğinin bulanıklaşması), ateroskleroz (damarların sertleşmesi), böbrek hastalığı, retina hastalığı veya sinir hastalığıdır.

Köpeğinizin kan şekeri seviyeleri önerilen normal seviyenin üzerine çıkarsa (200 mg/dl’nin üzerinde), hiperglisemi oluşabilir. Bu, köpeklerde bir kriz durumu olan ketoasidoza yol açabilir. Ketoasidoz semptomları arasında aşırı su alımı, sık idrara çıkma, iştah azalması, uyuşukluk, kusma ve hatta koma yer alır.

Köpeklerde Diyabet Tedavisi

Diyabet yaygın bir hastalıktır. Tamamen tedavisi mümkün olmasa da, uygulanabilecek tedavi yöntemleri vardır. Erken teşhis edilir ve uygun şekilde yönetilirse, birçok diyabetli köpek aktif ve mutlu bir yaşam sürer.

Tip 1 diyabetli bir köpek insülin üretemez, bu nedenle ömür boyu günlük insülin enjeksiyonuna bağlı kalır. Köpeğinize düzenli insülin enjeksiyonları yapma olasılığı size göz korkutucu gelebilir, ancak bu noktada paniğe kapılmamaya çalışın. Çünkü veterineriniz size bunu nasıl yapacağınızı gösterir.

Diyabet bir köpeğin durumunu izlemek için düzenli kontrollere de ihtiyacı olacaktır. Köpeğinizin iştahında veya su içme isteğinde herhangi bir değişiklik fark ederseniz veya herhangi bir zamanda baş dönmesi görürseniz, hemen veterinerinize danışmanız gerekir.

Diyabet Köpekler Ne Yer, Nasıl Egzersiz Yapar?

Günlük insülin enjeksiyonlarına ek olarak, veterineriniz köpeğinize yağ oranı düşük ve lif oranı yüksek bir diyet maması yemesini önerebilir. Lif, kana giren glikozu yavaşlatarak köpeğinizin daha az yemesine neden olur. 

Diyabet köpekler için özel olarak üretilmiş köpek mamaları da mevcuttur. Köpeğinizi beslemedeki tutarlılık, bu hastalığı yönetmede çok önemli bir bileşendir. Ayrıca köpeğinizi her gün aynı saatte aynı miktarda aynı mamayla beslemeniz gerekir.

Egzersiz, kan şekeri seviyelerini düşürerek köpeğinizin diyabetini yönetmede rol oynayabilir. Yemekte olduğu gibi egzersiz de her gün aynı miktarda ve aynı efor seviyesinde tutarlı bir şekilde yapılmalıdır. Aşırı egzersiz, köpeğinizin kan şekeri seviyelerinin tehlikeli bir şekilde düşmesine neden olabilir.

Köpeklerde Diyabet Nasıl Önlenir?

Pek çok köpeğin genlerinde diyabet vardır, ancak dişi köpeğinizi kısırlaştırmak, östrus veya hamilelikten kaynaklanan insüline dirençli diyabeti önlemenin kolay bir yoludur.

Obezitenin de, insülin direncine katkıda bulunduğuna inanılmaktadır. Bu yüzden obeziteyi önlemek daha etkili bir tedavi ile sonuçlanabilir.

Pankreatit (pankreas iltihabı) köpek diyabeti için bir risk faktörü olarak bilinir. Pankreatit genetik olabilir, ancak et ürünleri gibi yağlı yiyeceklerle beslenmenin bir sonucu da oluşabilir.

Bu noktada köpeğinizi sağlıklı ve dengeli bir köpek maması ile beslemeniz, ekstraları meyve ve sebzelerle sınırlamanız gerekir.

Düzenli egzersiz ve aşırı beslenmeden kaçınmak, yağsız vücut ağırlığını korumanın anahtarıdır.